جدیدترین مطالب

هشتمین آیین تجلیل از دین پژوهان برتر کشور به ابتکار دبیرخانه دین پژوهان کشور و دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با حضور پژوهشگران و اندیشوران حوزه و دانشگاه در سالن همایشهای پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
محمد جواد صاحبی مدیر عامل دبیرخانه دین پژوهان کشور و دبیرهمایش با بیان اینکه اهمیت پژوهش بر کسی پوشیده نیست گفت: پژوهش مجاهدتی است که خداوند از بندگان صالح خود خواسته تا همواره در پی کشف حقیقت باشند.
وی ادامه داد: پژوهش ارائه و یا اثبات یک نظریه روز آمد است که در این تعریف با تالیف، تتبع و ترجمه دارای افتراق است.
وی پژوهش را نیازمند شرایط خاص خود دانست و گفت: پژوهش باید در سیستم آموزشی ما که بیشتر بر پایه آموزش استوار است جای خود را پیدا کند در حالی که آموزش بدون پژوهش ژرفای خود را ندارد.
صاحبی گفت: باید پژوهش در بودجهریزی کشور مورد توجه قرار گیرد و مسئولان کشور نسبت به پژوهش اهمیت جدی قائل شوند.

وی نیاز سنجی پژوهشی، توجه به پژوهشگران و هماهنگي جهت عدم موازیکاری در پژوهش را از دیگر شرایط رشد پژوهش در کشور عنوان نمود و تصریح کرد: باید به پژوهشهای میدانی جهت پاسخگویی به نیازهای نظام و جامعه توجه جدی نمود.
وی قدردانی و تشویق از پژوهشگران حوزه دین و آگاهی از وضعیت پژوهش دینی و بررسی نقاط ضعف و قوت آن را از مهمترین اهداف برگزاری آیین تجلیل از پژوهشگران حوزه  دین عنوان نمود.
رئیس هیات مدیره دبیرخانه دین پژوهان کشور گفت: در این محدوده 400 اثر طی فراخوان به دبیرخانه همایش ارسال شده که با یک افزایش چهل درصدی کمی و بیست درصدی کیفی مواجه بوده است که از ميان این آثار 17 اثر بعنوان آثار برتر مورد تقدیر قرار میگیرند.
وی ادامه داد: یک پنجم آثار ارسالی به دبیرخانه متعلق به بانوان و بیش از شصت درصد آثار نیز متلعق به شهر قم بودهاند.
صاحبی محورهای فراخوان همایش را در حوزههای تفسیر و علوم قرآن، فلسفه و کلام اسلامی، دین و علوم اقتصادی، فقه و حقوق، تاریخ و سیره، ادیان و مذاهب و دین و علوم سیاسی اعلام نمود.
حجت الاسلام و المسلمین سید عباس صالحی عضو هیات امناء دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم نیز گفت: در دهههای گذشته این تصور به وجود آمده بوده که سالهای پایانی قرن بیستم، سالهای پایانی دین و دینداری خواهد بود در حالی که شاهدیم نه تنها این تصور رنگ حقیقت به خود نپوشید بلکه دین پویاتر از گذشته و بعنوان یک امر سازمان یافته در زندگی فردی و اجتماعی در جامعه حضور پیدا کرد.
وی با بیان اینکه پیروزی انقلاب اسلامی نشان داد موج اسلام سیاسی ابطال نظریههای بدبینانه گذشته را در پی داشته است افزود: دین در آغاز قرن بیست و یکم با اقتدار و صلابت در حال گسترش است و اسلام به اعتبار آنکه توانسته بعنوان یک دین فعال و کنشگرا حضور داشته باشد از جایگاه خاصی در شرايط كنوني برخوردار است.
وی گفت: در این دوران پژوهشهای دینی عقبه تئوریک تحرک فرهنگی دین اسلام به شمار میروند که مطمئناً این عقبه دارای نقش حساس، ظریف و جدی است.
وی خاطر نشان کرد: باید یک بازنگری و تعریف جدی از پژوهشهای دینی در شرایط کنونی برحسب نیازها داشت و پژوهشهای مساله محور را مورد توجه جدي قرار داد.
صالحی گفت: جوهره تمدن جدید بر عقلانیت استوار بوده است و تفکر پژوهشی ما به طبع نسبت گستردهای با عقلانیت ديني برقرار ميکند و اگر پژوهشهای دینی بخواهند با جریانهای اخباریگری و سلطه مبارزه کنند باید خود را از دامهای این جریانها برهانند و تعریف درستی از عقلانیت دینی ارائه کنیم.
وی با بیان اینکه بخش بزرگی از پژوهشهای دینی باید به مساله هویت بپردازند اظهار داشت: جریان دیگری که جامعه را تهدید میکند فرد گرایی است و پژوهشهای دینی باید به بازسازی شبکه اجتماع و خانواده بپردازند.
آیت الله محمد هادي معرفت استاد حوزه علمیه قم نیز با بیان اینکه هماهنگی و بهره گیری بیشتر و بهتر از پژوهشگران حوزه دین آینده روشنتری را در حوزه دین پژوهی و حوزههای علمیه نوید میدهد به نظرات علامه طباطبایی در تفسیر قرآن اشاره نمود و اظهار داشت: ایشان در تفسیر قرآن معتقد بودند که آیات قرآن را تنها فقط با خود قرآن ميتوان تفسیر نمود.
اين قرآن پژوه برجسته كشور ادامه داد: یکی از دغدغههای دین پژوهان این است که در تفسیر قرآن کریم به روایات و احادیث استناد میکنند که بعضاً باعث تناقضاتی میشود و گاهی تلاش میشود برداشت از روایات بعنوان تفسیر آیه بیان گردد که اين يك اشتباه است.
وی گفت: اسلوب قرآن یک اسلوب گفتاری است که متکلم به ذهنیت مخاطب خاص تکیه میکند آیت الله معرفت ادامه داد: برای آنکه بتوان تفسیر مناسبی ارائه داد باید بدانيم که روایات ما را به 1400 سال پیش و در کنار مخاطبان آن روز قرآن میبرند و با شناخت ذهن مخاطب آن روز آیات را تفسیر نمود در ادامه این آئین با قرائت بيانيه هيات داوران از هفده پژوهشگر حوزه دين تجليل بعمل آمد.

متن بیانیه هیأت داوران هشتمین آئین تجلیل از پژوهشگران برتر حوزه دین به شرح ذيل است:
قلم مقدس است و این تقدس زاده سوگندی است که خداوند بدان قسم خورده است. در طول تاریخ تمدن اسلامی، مسلمانان صافی اعتقاد با این نگاه به قلم نگریسته و کوشیدهاند به گونههای مختلف آن را پاس دارند. این پاسداری از قلم عمدتاً سه صورت به خود گرفته است. گاه انساني از آن برای تبلیغ و ترویج آموزههای دینی سود جستهاند و در این عرصه قلم زدهاند. گاه نیز کسانی برای اطلاع رسانی در عرصه دین و آگاهی بخشیدن نسبت به تازهترین یافتههای اسلامی قلم به دست گرفته و کوشیدهاند، و گاه نیز افرادی مشخصاً با هدف تعمیق و گستردن افق دانش دینی و پاسخهای تازه به مسائل یا باز اندیشی در باب مسائل کهن از قلم یاری گرفتهاند. همه این کسان کارشان مقدس و عملشان جهاد به شمار میرود و شایان ستایش است.
با این همه، دست اندرکاران دبیرخانه آئین تجلیل از پژوهشگران برتر حوزه دین، از میان همه کسانی که قلم به دست میگیرند، حرمت آن را نگاشتهداشته، در عرصه دین مینویسند، به گروه سوم نظر دارند و به داوری آثار آنان میپردازند. این سخن به معنای کاستن از ارج مروجان و مبلغان حوزه دین نیست، بلکه تنها نوعی تعیین محدوده کاری و ترسیم اهداف خاص برای دقت بیشتر در کار و پیشبرد حوزه تحقیق است. به تعبیر دیگر دبیرخانه تنها به ارزیابی آثاری دست میزند که مشخصاً با هدف گستردن آفاق علم دینی و پاسخگویی به نیازهای زمانه نوشته شدهاند و بر این دست کارها، نام پژوهش را مینهد. نتیجه این رهیافت آن است که ترجمهها، گزیدهها، گزارشهای توصیفی، آثار تعلیمی و ترویجی و نوشتههایی که به قصد عمومی سازی افکار و آموزههای ژرف دینی نوشته شدهاند، از دستور کار این دبیرخانه خارج میگردد. مجدداً باید تأکید نمود که این نگرش به دلیل سبک انگاشتن چنین آثاری نیست، بلکه تنها نوعی تقسیم کاربه شمار میرود.
سخن کوتاه، داوران دبیرخانه به ارزیابی آثاری میپردازند که دارای دو ویژگی اصلی باشد: تحقیق؛ یعنی به تعمیق و تولید دانش بپردازد و دیگر آن که تعمیق و تولید علم در حوزه دین صورت گیرد.
دبیرخانه دین پژوهان کشور با ایمان به این که فراخوانهایی از این دست و برگزاری جشنواره معرفی و بزرگداشت پژوهشگران حوزه دین، به رونق بیشتر پژوهشهای دینی و میانجامد و از دشواریهای این مسیر میکاهد و آثار برجسته دین پژوهشی را به جامعه علمی کشور معرفی میکند، سالیانی است که طی فراخوانی از همه پژوهشگران حوزه دین، فارغ از تعلق سازمانی و صنفی میخواهد تا آثار برتر، تازه و پیش از انتشار خود را به داوری و معرفی به این دبیرخانه ارسال کنند. این استقبال سالانه به گونهای فزاینده پیش میرود و مقایسهای کوتاه این رشد را نشان میدهد. علی رغم این استقبال، تنگناهای مالی در سال جاری ادامه کار را دشوار نمود ولی کمک مختصر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مشارکت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم راه استمرار را هموار ساخت.
داوران جشنواره افزون بر معیارهای گذشته و اعلام شده، امسال به دو محور زیز توجه خاص داشتهاند: نخست به مناسبت نامگذاری امسال به نام نامی حضرت رسول اکرم(ص) و دیگر هم زمانی معرفی پژوهشگران دینی با سالگرد قیام جاودانه سید و سالار شهیدان. بدین سبب آثاری که به نحوی به حضرت رسول اکرم(ص) یا امام حسین(ع) و قیام جاودانه وی پرداخته بودند، مورد توجه خاص قرار گرفتند.
فراخوان امسال نیز با استقبال پژوهشگران روبرو گشت و399 اثر به دبیرخانه رسید. که از این تعداد 243 اثر واجد شرایط اولیه شناخته شد و پس از ارزیابی، 127 اثر به مرحله داوری تخصصی راه یافت که از این تعداد 48 اثر پس از بررسی توسط داوران، با کسب بیش از 80% امتیاز به مرحله نهایی نائل گردید. این آثار به رغم قابلیتهای خاص خویش به دلیل افزایش معیارهای جدید، هیچ یک حائز رتبه نخست نشد و از آن میان 7 اثر به عنوان رتبه دوم و 10 اثر با عنوان رتبه شایان تشویق از سوی داوران انتخاب شد.
هر انتخابی، از جمله این یک، محدودیتها و کاستیهای خود را دارد. هدف نهایی داوران و دست اندرکاران دبیرخانه دین پژوهان کشور از چنین اقدامی کمک به شکوفایی بیشتر فرهنگ تحقیق در کشور و حمایت معنوی و مطلع ساختن جامعه علمی از تازههای دستاوردهای حوزه دین پژوهی است. و این باب بر عهده اندیشمندانی است که نزدیک به یک دهه با کار این دبیرخانه آشنا بودهاند.
با امید به آن که به هدف خود دست یافته باشیم و با تشکر مجدد از همه کسانی که در این مجاهدت علمی دینی یاور ما بودهاند، به ویژه همه کسانی که آثار خود را برای داوری ارسال داشتهاند و با آرزوی موفقیت آنان در ادامه این جهاد علمی، پژوهشهای برگزیده هیأت داوران هشتمین آئین تجلیل از پژوهشگران برتر حوزه دین دبیرخانه دین پژوهان کشور به شرح زیر اعلام میشود:
در بخش تفسیر و علوم قرآن
1. پژوهش «تاریخ تفسیر قرآن کریم» اثر جناب حجت الاسلام آقای علی اکبر بابایی، به جهت نوآوری و جامعیت، معرفی آثار تفسیری و مفسران عصر حضور، نشان دادن نقش ائمه علیهم السلام در تفسیر قرآن.
در بخش فلسفه و کلام اسلامی
1. پژوهش «هستی و چیستی در مکتب صدرایی» اثر جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای علی اکبر فیاضی و جناب آقای دکتر حسین علی شیدان شید، به جهت نوآوری در تقریر، تنقیح و تفکیک نظریات فلسفی در باب مسأله اصالت وجود.
2. پژوهش «نوآوریهای فلسفه اسلامی در مقایسه با فلسفه یونان» اثر جناب حجت الاسلام آقای دکتر یارعلی کرد فیروزجایی به جهت شناسایی روشهای فیلسوفان مسلمان  وبه کارگیری روش تطبیقی در مشخص کردن نکات ابتکاری آنان  نسبت به اندیشههای فیلسوفان یونان.
3. پژوهش «آیین خاتم (پژوهشی نوین در نبوت و خاتمیت)» اثر جناب حجت الاسلام آقای دکتر محمد حسن قدردان قراملکی به جهت تتبع، تحلیل، استدلال و تناسب موضوع با سال پیامبر اعظم(ص).
4. پژوهش «جستارهایی در اثبات وجود خدا» اثر جناب حجت الاسلام آقای حمید رضا شاکرین به جهت سیر منطقی مباحث، نقد و بررسی دیدگاهها و نظریات گوناگون و پاسخگویی به پرسشها و شبهات جدید.
در بخش دین و علوم اقتصادی
1. پژوهش «نظام اقتصادی علوی» اثر جناب حجت الاسلام آقای احمد علی یوسفی به جهت ارائه ساختار جدیدی از بحث، روز آمد کردن سیره اقتصاد علوی، مقید بودن به موضوع اصلی و پرهیز از حاشیه پردازی.
2. پژوهش «جهان بینی و اقتصاد از دیدگاه قرآن کریم» اثر جناب حجت الاسلام آقای علی اصغر هادوی نیا، به جهت نگاه نو به آیات قرآن، استفاده از منابع معتبر و اصیل.
در بخش فقه و حقوق
1. پژوهش «بیع زمانی» اثر جناب مسعود امامی به جهت تحقیق در نقل اقوال و تتبع در آراء و تلاش در مسائل علمی پیچیده.
2. پژوهش «مطالعه تطبیقی جبران خسارت بزه دیده به هزینه دولت و نهادهای عمومی» اثر جناب آقای دکتر احمد حاجی ده آبادی، به جهت تنظیم منطقی، تنقیح و تحلیل مبانی فقهی و توجه به اهداف کاربردی.
3. پژوهش «عبادت زن در فقه اسلامی» اثر جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای سید ضیاء الدین مرتضوی به جهت تنظیم منطقی و روزآمد، بهره گیری از منابع معتبر و اصیل، پاسخگویی به نیازهای روز زنان مسلمان.
4. پژوهش «داوری در حقوق خانواده» اثر جناب حجت الاسلام آقای فرج الله هدایت نیا به جهت قوت استدلال و توفیق در استنتاج و آسیب شناسی نهاد داوری حقوقی.
در بخش تاریخ و سیره
1. پژوهش « وضع سیاسی فرهنگی دولتهای شیعه» اثر جناب حجت الاسلام آقای رجب علی یحیایی به جهت طرح دیدگاههای جدید درباره اندیشههای علمای شیعه .
2. پژوهش «معرفی و نقد منابع قیام امام حسین» اثر جناب حجت الاسلام آقای سید عبدالله حسینی، به جهت بهره گیری از روش انتقادی ـ تطبیقی در بررسی منابع تاریخی.
3. پژوهش «امام علی و همگرایی اسلامی» اثر جناب حجت الاسلام  آقای علي اكبر احمد پور به جهت بهره گيري از منابع معتبر توجه به شرايط سياسي و اجتماعي كنوني در زمينه نياز و اتحاد اسلامي.
در بخش اديان و مذاهب
1. پژوهش «دآمدي بر تاريخ و عقايد ماتريديه» اثر جناب حجت الاسلام آقاي سيد لطف الله جلالي، به جهت بي سابقه بودن بحث در زبان فارسي، توجه به مطالعات تطبيقي مذاهب اسلامي و بهره گيري از منابع معتبر و اصيل.
در بخش دین و علوم سیاسی
1. پژوهش «روش شناسی اندیشه سیاسی در دوره میانه تمدن اسلامی» اثر گروه محققان پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به جهت بومی سازی تئوریهای جدید و بهره گیری از منابع متنوع فارسی، عربی و اروپایی.
2. پژوهش «اخلاق و سیاست در اندیشه سیاسی اسلام» اثر سرکار خانم نجمه کیخا به جهت طرح وجوه تمایز اندیشهها در زمینه مناسبات اخلاق و سیاست و توجه به نیازها و مقتضیات کنونی جهان.

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید