دکتر سيد باقر حسيني نماینده مردم شريف سيستان در نامه سرگشاده ای خطاب به دکتر رحانی گفت: به طور جد خواستار توجه به اصل پنجاهم قانون اساسي و اجراي قوانين حفاظت محيط زيست براي احياي تالاب هامون هستم. متنکامل این نامه را در ادامه ملاحظه می کنید.

 

به نام خدا

وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ
و هر چيز زنده اى را از آب قرار داديم (سوره انبياء، آيه 30)

رياست محترم جمهوري اسلامي ايران

جناب آقاي دكتر روحاني

با سلام

احتراماً به اطلاع مي رساند متاسفانه طي ساليان اخير يکي از ظرفيت هاي مهم ملي يعني منابع عمومي آب کشور که چون تن بيمار هر روز از جان او کاسته مي شود با کاهش مواجه گرديده است.

تالاب بزرگ بين المللي هامون بابيش از 5000 هكتار وسعت كه زماني بيش از دهها هزار نفراز مردم منطقه در آن به صيد و صيادي و دامپروي و كشاورزي مشغول بودند بعنوان هفتمين تالاب بين المللي جهان و بزرگترين درياچه آب شيرين کشور که تاکمتر از دو دهه قبل هر ساله پذيراي بيش از يک ميليون پرنده مهاجر بود اکنون در آستانه پاک شدن از روي نقشه جغرافيايي کشور است .

با خشک شدن درياچه هامون اين منطقه به يکي از عمده ترين کانونهاي طوفان شن و ماسه تبديل شده و مشکلات عديده اي را براي روستاييان و حتي مردم شهرستانهاي اطراف ايجاد خواهد کرد.

در اثر نابودي هامون عزيز هزاران زن و مرد روستايي که با ني هاي بدست آمده از هامون درطول تاريخ به صنايع دستي اشتغال داشتند ، منبع درآمد خود را از دست دادند.

دامداران سيستاني با حداقل ۱۲۰ هزار راس گاو اصيل سيستاني که از برترين نژادهاي اصيل گاو در جهان هستند و حداقل در ۷۰ هزار هکتار اراضي درياچه هامون دامداري مي کردند يا مهاجرت کردند يا آواره و ورشکست شدند.

بيش از45۰ روستا تحت تاثير هجوم شن هاي روان درياچه هامون قرار گرفتند . درياچه اي که ساليانه ۱۲ هزار تن ماهي ازآن صيد مي شد ،امروزه يک بستر خشک و تفتيده است . تالاب هامون از لحاظ اقتصادي براي ساکنان سيستان اهميتي بسزا داشته و دارد و از نظر زيست محيطي نيز منبعي عظيم و مهم بشمار مي رود. اين منطقه به علت قرار گرفتن در مراکر مناطق کويري و نيمه کويري کشورهاي ايران و افغانستان ، در حقيقت تنها مامن زيست پرندگان مهاجر در شرق کشورمان محسوب مي شود. وجود درياچه آب شيرين ، زمين هاي باتلاقي پخش آب حاصل از طغيان رودخانه ها ، نيزارها، توليد جلبکها و حشرات و ماهيان در مواقع پرآبي همگي باعث مي شده است که اين منطقه مامن و ماواي صدها هزار پرنده مهاجر ، بخصوص پرندگان آبزي و کنارآبزي شود. درواقع درياچه هامون ماندابهاي وابسته به حوزه آبهاي افغانستان را به سمت خود جذب مي کند و به همين دليل همانند درياچه اروميه کف آن پوشيده از رسوبات رودخانه اي و درياچه ايست.قطع جريان رود مرزي ايران و خشکي هامون كه به دليل عدم پايبندي طرف افغان به كميسيون دلتا (کميسيون دلتا متشکل از کارشناسان کشور کانادا ، آمريکا و شيلي که روي رودخانه هيرمند کار کارشناسي انجام دادند مي باشد و قرارداد مذكور كه در سال ۱۳۵۱ بين دولت ايران و افغانستان مبني بر آزاد سازي ۲۶ متر مکعب آب در هر ثانيه در رودخانه هيرمند بسته شد) باعث شده تا نقش مضاعف تالاب هامون در چرخه اقتصاد مردم سيستان و بعد زيست محيطي آن کمرنگ و يا حتي بيرنگ شود. متاسفانه سد کجک به عنوان بزرگترين سد ساخته شده روي رودخانه هيرمند در استان هلمند افغانستان مانع اصلي رسيدن آب کافي به هامون است. دولت افغانستان از طريق دستگاه ديپلماسي وزارت امور خارجه بايد بر رهاسازي و آزاد کردن حق آبه ايران از هيرمند هرچه سريع تر اقدام کند. از سويي ديگر در حال حاضر ساخت سد كمال خان و تغيير مسير اندك آبي كه بواسطه سيلابها در هيرمند جاري مي باشد آينده خطرناكي را براي سيستان رقم خواهد زد و مزيد بر علت خواهد بود .

در گذشته صيادي شغل اصلي و اثرات پيش روي آب و ايجاد مراتع باعث رونق دامپروري در سيستان بوده است که زندگي گاوداري سيستان وابسته به هامون بوده است .صنايع دستي از جمله پرده بافي نقش عمده اي در اشتغال سيستان داشت که آن هم از بين رفت و چندين روستا در زير شن ها مدفون شده است ، گاو سيستاني نيز بدليل وابسته بودن به نيزارهاي هامون در آستانه انقراض قرار گرفته است و اين يعني از بين رفتن صيادي ، کشاورزي، دامپروري، محيط زيست و صنايع دستي و در مجموع هامون به يک کانون بحراني برداشت شن و ماسه تبديل گرديده و اينها وقتي در کنار بادهاي ۱۲۰ روزه سيستان قرار ميگيرند اهالي را بيشتر تحت تاثير و فشار عوامل فرسايش و بيابانزايي قرار داده است . با شروع طوفان ،ميزان آلودگي هوا از حد

استاندارد فراتر رفته و باعث افزايش بيماريهاي مرتبط با بادهاي ۱۲۰ روزه شده است .
هامون اكنون يک کارخانه توليد شن و ماسه است که حتي هزينه هاي ميلياردي انجام شده براي حفظ آن در حد مسکن است و اينها زمينه ساز ايجاد مشاغل کاذب در سيستان شده اند .

بيکاري ، فقر ، بيماري ، مهاجرت دسته جمعي ، رشد مشاغل کاذب و از بين رفتن محيط زيست و پرندگان و … حاصل نابودي هامون است ، مردم صبور سيستان سال هاست با طوفانهاي شن و ذرات معلق در هوا دست به گريبانند همان ذرات معلقي که وقتي اندکي از آن و آنهم در چند روز کوتاه برسر غرب کشور و پايتخت باريد همگي دست بکار شدند تا بلكه اثراتش كاهش يابد اما آيا کسي از مردم صبور و نجيب سيستان پرسيد که در اين سالها چه برسرتان آمده است؟

اكنون شرايط تالاب هامون ازحد بحراني فراتر رفته و زندگي بر مردمان منطقه بسيار سخت شده است،نبود آب سرزندگي و شادابي را از مردم اين خطه به يغما برده است !و نه تنها ارکان اصلي حيات در جنوب شرق ايران را با تهديد جدي روبرو کرده، بلکه اثرات اقتصادي، اجتماعي و امنيتي آن در حال پديدار شدن است.
عمر زيادي براي سيستان باقي نمانده است !
ساکنان بسياري از روستاهاي سيستان چاره کار را دراقدام به کوچ دانسته و خانه و زمينهايشان را رها مي کنند.
نبود آب از يک سو و ساکن بودن ريزگردها در تمام طول سال در منطقه سيستان زندگي را مخاطره آميزتر ساخته است.

مردمان خسته سيستان سالهاست که صورتشان را با سيلي سرخ نگه داشته اند و به اميد تدبيري مناسب جهت احياي دوباره اين تالاب انتظار مي كشند .
ديگر زماني نمانده و نمي توان منتظر تشريفات اداري و روال عادي قانونگذاري ماند. نسبت دادن اين وخامت به «خشکسالي» ديگر جايز نيست! نبايد همين زمان طلايي را هم از کف داد؛ که نفرين آيندگان (و چه بسا نسل حاضر) گريبانمان را خواهد گرفت. بحران محيط زيست، آينده جامعه ما را به طور جدي تهديد مي کند و براي مقابله با آن، نيازمند يک همبستگي و همراهي ملي هستيم .
اينجانب سيد باقر حسيني ، خادم مردم شريف سيستان به طور جد خواستار توجه به اصل پنجاهم قانون اساسي و اجراي قوانين حفاظت محيط زيست براي احياي تالاب هامون هستم .

از وزارت امور خارجه مي خواهم تا هر چه زودتر نسبت به پيگيري تامين حقابه اين تالاب اقدام کند.

از وزارت نيرو مي خواهم تا علاوه بر پيگيري تامين حقابه اين تالاب نسبت به تسريع در اجراي طرح لوله كشي آب مزارع سيستان اقدام نمايد .

از وزارت جهاد کشاورزي مي خواهم تا بدون فوت وقت برنامه هاي خود جهت احياي كشاورزي منطقه بويژه كشاورزي مرتبط با اين تالاب اعلام نمايد .

از سازمان حفاظت محيط زيست نيز انتظار دارم تا برابر وظيفه قانوني خود مسئله احياي اين تالاب ارزشمند بين المللي را با جديت پيگيري نمايد .

از سازمان ميراث فرهنگي ، صنايع دستي و گردشگري انتظار ورود به اين موضوع به دليل از بين رفتن فرصت هاي شغلي صنايع دستي كه بواسطه اين تالاب بويژه براي زنان آن منطقه بوجود آمده بود دارم .
ايران زمين، امروز نيازمند تلاش جدي آحاد مردم و مسئولان است تا به سلامت از اين بحران عبور كرده و غرور اساطيري سيستان را با احياي تالاب بين المللي هامون دوباره به آن بازگردانند .

سيد باقر حسيني

نماينده مردم شريف سيستان

رئيس فراكسيون مناطق مرزي كشور

رونوشت :

- رياست محترم سازمان حفاظت محيط زيست

- وزير محترم امورخارجه

- وزير محترم نيرو

- وزير محترم جهاد کشاورزي

- رياست محترم سازمان ميراث فرهنگي ، صنايع دستي وگردشگري