شريف لك‌زايي در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با بيان اينكه نفي استبداد و بستن دست و پاي مستبدين در كشور در درون جريان مشروطه قرار داشت، اظهار داشت: مفهوم عدالت چيزي بود كه با جان و دل مردم آميخته شده بود، اما به مرور زمان كه مفهوم مشروطه مطرح شد، ابهامات نيز در ذهن مردم به وجود آمد. عضو هيئت مديره انجمن مطالعات سياسي تصريح كرد: مفهوم مشروطه در يك خلسه بود و مفاهيمي چون قانون، پارلمان و حتي خود مشروطه كه از دنياي غرب وارد شده بود و براي مردم ناآشنا و نامفهوم بود و در اين ميان روحانيون با روشنگري براي مردم نقش ابهام‌زدايي از مفاهیم را ايفا مي‌كردند.
_______________________________________
عضو هيئت مديره انجمن مطالعات سياسي قم گفت: فقدان گفت‌وگو بين نخبگان يكي از علت‌هاي عمده شكست نهضت مشروطه بود و اين اجماع به مرور زمان از دست رفت و نقش‌آفريني‌ها متفاوت شد
شريف لك‌زايي در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قم با اشاره به سالگرد نهضت مشروطه گفت: جريان‌هايي كه در مشروطه بودند هركدام با توجه به پايگاه اجتماعي و تأثيري كه در جامعه داشتند، در اين جريان نقش‌آفريني كردند.
وي با بيان اينكه ميزان نقش‌آفريني هريك از گروه‌ها در اين نهضت با هم متفاوت است، اظهار داشت: مهم‌ترين نقش روحانيت در اين نهضت ابهام زدايي از مفاهيم بود به اين دليل كه ابتدا بحث عدالتخانه مطرح بود، اما با آمدن مفهوم مشروطه ابهامات زيادي در جامعه به وجود آمد.
عضو هيئت مديره انجمن مطالعات سياسي قم با اشاره به علت ظهور اين نهضت تصريح كرد: مردم از نوع قضاوت‌هاي ناعادلانه در محاكم قضايي ناراضي بودند و به همين دليل با همراهي علما جريان و جنبشي را براي تأسيس عدالتخانه راه انداختند.
لك‌زايي با بيان اينكه نفي استبداد و بستن دست و پاي مستبدين در كشور در درون اين جريان قرار داشت، اظهار داشت: مفهوم عدالت براي اينكه به مردم ظلم و ستم نشود، چيزي بود كه با جان و دل مردم آميخته شده بود، اما به مرور زمان كه مشروطه مطرح شد، ابهامات نيز در ذهن مردم به وجود آمد.
وي تصريح كرد: مفهوم مشروطه در يك خلسه بود و مفاهيمي چون قانون، پارلمان و حتي خود مشروطه كه از دنياي غرب وارد شده بود و براي مردم ناآشنا و نامفهوم بود و در اين ميان روحانيون با روشنگري براي مردم نقش ابهام‌زدايي را ايفا مي‌كردند.
عضو هيئت مديره انجمن مطالعات سياسي قم ادامه داد: به همين دليل شيخ فضلالله نوري اگرچه كه در آغاز با نهضت مشروطه همراه بود ولي به مرور زمان با ابداع مفهوم مشروطه مشروعه راه خود را از اين طيف جدا كرد.
لك‌زايي اظهار داشت: مرزبندي كه شيخ براي مفهوم مشروطه قرار داد، نشان مي‌دهد كه در اين مفهوم ايرادي وجود دارد كه شخصيتي چون شيخ فضلالله راه خود را از آن جدا كرد.
وي اظهار داشت: مرحوم ناييني با هدف سامان دادن به مفاهيم وارداتي جديد كتاب «تنبيه الامة و تنزيه الملت» را نوشت و قدمي را در ابهام‌زدايي برداشت و به نوعي موضع‌گيري يك عالم ديني در اين باب را مشخص كرد.
اين كارشناس مسائل سياسي تصريح كرد: مرحوم ناييني با نوشتن اين كتاب مفاهيمي چون پارلمان، قانون، آزادي و حتي مساوات را تعريف كرد و در اين خصوص به خوبي ابهام‌زدايي كرد.
لك‌زايي اظهار داشت: ناييني با اين اقدام خود نشان داد كه هركدام از اين مفاهيم تا چه مقدار مي‌تواند با آموزه‌هاي ديني هم‌خواني داشته باشد و تا چه حد از اين آموزه‌ها فاصله دارد.
عضو انجمن مطالعات سياسي قم با بيان اينكه آيت‌الله ناييني در اين كتاب تمدن اسلامي را به سه دوره تقسيم كرده است، اظهار داشت: دوره نخست تمدن اسلامي از ديد آيت‌الله ناييني از بعثت حضرت رسول (ص) آغاز شد.
وي ادامه داد: اين نهضت با جرياني مبني بر آزادي شكل گرفت كه به همين دليل در يك دوره 200 ساله پيشرفت‌هاي چشم‌گيري را در جهان اسلام شاهد بوديم و همه مرهون همين نهضت آزاديخواه بود.
وي تصريح كرد: رفته رفته در جامعه رگه‌هايي از استبداد پيدا شد و به همين دليل تمدن اسلامي به يك ركود دست پيدا كرد و رو به افول نهاد.
اين كارشناس مسائل سياسي دوره آخر و سوم تمدن اسلامي را از ديد آيت‌الله ناييني دوره توقف پيشرفت خواند و اظهار داشت: رفته رفته استبداد در جامعه افزايش پيدا كرد و به همين دليل پيشرفت و ترقي در تمدن اسلامي كاملا متوقف شد.
لك‌زايي در ادامه با بيان اينكه آيت‌الله ناييني مفهوم آزادي را در همين مبحث معني مي‌كند، اظهار داشت: ناييني اشاره دارد كه مشروطه‌خواهان وابسته به غرب در محدود كردن حاكمان نقش‌آفرين هستند.
وي ادامه داد: اگر منظور روشنفكران از آزادي نيز همين محدود كردن حاكمان است، پس يك هدف دنبال مي‌شود در حالي كه حوزه بحث آزادي از ديد روشنفكران چيزي متفاوت از آن است كه روحانيون در قالب آموزه‌هاي ديني دنبال آن بودند.
عضو هيئت مديره انجمن مطالعات سياسي قم تصريح كرد: علما و روحانيون فاضل با توجه به شرايط زماني و پيشينه طرح، نظر خود را اعلام مي‌كردند و در اكثر موارد در اين موضوعات با هم اجماع داشتند.
لك‌زايي در پايان اظهار داشت: فقدان گفت‌وگو بين نخبگان يكي از علت‌هاي عمده شكست اين نهضت بود و در موارد زيادي هم است كه اين اجماع به مرور زمان از دست رفت و نقش‌آفريني‌ها متفاوت شد.