خوانش مطهری در تولید دانش دینی متناسب با نیازهای جامعه بر مبنای آزاداندیشی و آزادی استوار بوده است؛ که نیاز امروز جامعه ما به این عالمان و اندیشمندان کمتر از گذشته نیست. ما امروز نیازمند عالمان آزاداندیش و آزادمنشی هستیم که بتوانند مشکلات و نیازهای جامعه را رصد کنند و پاسخ دهند و نسبت به وضعیت اجتماعی اعتراض و انتقاد کنند و به هر حال در مرحله اول پاسخ‌های مناسبی را ارائه کنند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
دکتر شریف لک زایی در گفتگو با روزنامه همشهری
بزرگ‌ترین دغدغه استاد مطهری، فقدان دانش دینی متناسب با نیازهای روز جامعه بوده است و بر این اساس ایشان مباحثی که ارائه می‌کرد در پی تدارک ارائه راه‌حل این وضعیت بود. ایشان مواردی را هم پیشنهاد کرد، مثلا بحث کلام جدید و عناوین و محورهایش را ارائه کرد.
خوانش مطهری در تولید دانش دینی متناسب با نیازهای جامعه بر مبنای آزاداندیشی و آزادی استوار بوده است؛ یعنی به‌نظرم مطهری انسانی حر و آزاداندیش و آزادمنش بود که نیاز امروز جامعه ما به این عالمان و اندیشمندان کمتر از گذشته نیست. ما امروز نیازمند عالمان آزاداندیش و آزادمنشی هستیم که بتوانند مشکلات و نیازهای جامعه را رصد کنند و پاسخ دهند و نسبت به وضعیت اجتماعی اعتراض و انتقاد کنند و به هر حال در مرحله اول پاسخ‌های مناسبی را ارائه کنند.
مطهری این وظیفه را برعهده داشت و با توجه به جامعیت و توجه او به نیازهای جامعه، اندیشه و آرای خود را ارائه می‌کرد، اگرچه در برخی از موارد ما نیاز داریم که این راه را ادامه دهیم؛ یعنی حداقل در حوزه فلسفه سیاسی و دانش سیاسی که مباحث مورد مطالعه و علاقه بنده هست بتوانیم راه ایشان را تداوم ببخشیم. در واقع ابعاد آزاداندیشانه و آزادمنشانه و اندیشه ایشان می‌تواند به ما کمک کند که امروز در این سیر و مسیر حرکت کنیم، ضمن اینکه مطهری جامعیت خیلی خوبی داشت. اگرچه مباحث بسیار متنوعی از سوی مطهری مطرح می‌شد اما به نوعی منسجم و مبتنی بر آموزه‌های دینی و فلسفی ما و مهم‌تر از همه مبتنی بر فلسفه قابل دفاع بود.
تنوع مباحث استاد مطهری خیلی زیاد است؛ اخلاقی، دینی، سیاسی، تاریخی، اقتصادی، فلسفی، قرآنی، عرفانی، اجتماعی و حتی در حوزه‌ای مثل تاریخ و فلسفه تاریخ بحث‌های بسیار خوبی را ارائه کرد که می‌تواند مبنای نظم اجتماعی و فلسفه سیاسی و دانش سیاسی قرار گیرد و طبیعتا ما هم باید به این سمت و سو حرکت و تلاش کنیم تا جامعه علمی و دینی و حوزه‌های علمی و دانشگاهی و بزرگان دین و دانش خود را به خوانش معنویت و خوانش دینی در فضای آزاد و البته به دور از ارتباط مستقیم با مسائل معیشتی دعوت کنیم . آفتی که ممکن است ایجاد شود این است که عالم و اندیشمند درگیر برطرف کردن مسائل معیشتی خود شود که البته از طرفی ممکن است بتواند امنیت روانی او را مخدوش کند.
طبیعتا نیاز است که در جامعه و نظام ما مسئولان به این سمت و سو حرکت کنند که هم معیشت متناسبی را برای جامعه ایجاد کنند و هم اینکه عالمان و اندیشمندان دغدغه این مسئله را نداشته باشند. فکر می‌کنم آزاداندیشی و آزادمنشی استاد مطهری می‌تواند پایه‌ای برای بحث‌های ما باشد تا بتوانیم این مسیر را ادامه دهیم.
روزنامه همشهری، یازدهم اردیبهشت 1392.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی