دکتر شریف لک زایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد انتظار جامعه دانشگاهی از رئیس جمهور منتخب مردم در مسائل فرهنگی و دینی چیست؟ گفت: مهمترین عرصه ای که به نظر می رسد هیچ کدام از نامزدها تاکنون وارد آن حوزه نشدند، حوزه فرهنگ و مباحث فرهنگی است که گستره عظیمی دارد و تأثیرات زیادی بر جامعه می گذارد.
وی با بیان اینکه ما فکر می کنیم که بحثهای فرهنگی و مباحث فرهنگی زیربناست و در جمهوری اسلامی اهمیت دارد، افزود: در مباحثی که درباره انقلاب اسلامی انجام شده، این بیشتر مد نظر بوده که انقلاب پیش از آنکه انقلاب سیاسی باشد یک انقلاب فرهنگی، معنوی و اخلاقی است. طبیعتا توقع از نامزدها در این بخش خیلی زیاد است که متأسفانه تاکنون از نامزدها چیزی مشاهده نشده است.
وی با تأکید بر اینکه برنامه یا نگاهی که کاندیداها به فرهنگ داشته باشند مشاهده نشده است، تصریح کرد: فرهنگ، حوزه های مختلفی را در بر می گیرد، بخشی از آن در حوزه زندگی و سبک زندگی است که چه نگاهی به سبک زندگی اسلامی دارند و اینکه شهروند جمهوری اسلامی باید چگونه زندگی و زیست کند. در حوزه آموزش و تعلیم و پرورش هم این نگاه وجود دارد؛ هم در آموزش و پرورش و هم در دانشگاه ها نگاهشان به دانشگاه ها و رابطه شان با حوزه های علمیه چگونه است و با روحانیت چه رابطه و نسبتی خواهد داشت. همه اینها موضوعاتی است که باید مشخص شود.
لکزایی با بیان اینکه کاندیداها در حوزه دانش می خواهند چه تحولی ایجاد کنند، چه سیاستهایی دارند و چه حمایتهایی می توانند از این حوزه داشته باشند، گفت: آن چیزی که برای استاد دانشگاه و کسی که کار علمی می کند و یا برای حوزوی مهم است، این است که از فراغتی برخوردار باشد تا کار علمی در خور شأن جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی ارائه دهد. به نظر می رسد کاندیداها در این قسمت کار مشهود و قابل ملاحظه ای ارائه ندادند. همچنین باید نوع رابطه شان با علما و مراجع و بزرگان هم مشخص شود.
این محقق و نویسنده کشورمان بیان کرد: سطح دیگری از بحث تنوع فرهنگی با توجه به تنوع قومیتی و تکثر دینی و تکثر مذهبی که در جامعه وجود دارد، مطرح است. نوع نگاه و ارتباط کاندیداها با حوزه های متکثر فرهنگی باید مشخص شود و باید بیان کنند که چگونه می خواهند جامعه را اداره کنند و چه سیاست و برنامه ای باعث ارتقای ارتباط مذاهب و تکثر فرهنگی در جامعه دارند.
وی تصریح کرد: بحث سبک زندگی و ارائه برنامه ای برای این بحث، حوزه کلانی است که باید مورد توجه باشد و مورد انتظار است که مطرح شود و در عرصه برنامه و سیاستها که بعضا اتخاذ می شود مشاهده شود که حداقل نوع نگاه نامزدها برای این بحث چیست و چگونه به جامعه نگاه می کنند.
وی با بیان اینکه نگاه جامعی در حوزه فرهنگ از سوی نامزدها وجود ندارد، گفت: دغدغه اصلی آنها معیشت و اقتصاد است که البته دغدغه معیشت و اقتصاد، دغدغه درستی هم هست و باید برنامه هایی که ارائه می کنند کاملا راهگشا باشد تا بتواند مشکلاتی را که بر روی دوش مردم است برداشته شود اما این حوزه در واقع اولیت است، یعنی تأمین معیشت مردم و برخورداری آنها از رفاه نسبی اولیت دارد و جزء اقداماتی است که علی القاعده باید فورا بتوانند اقدام کنند تا این وضعیت را به سامان برسند. آن چیزی که اولویت دارد بحث فرهنگی و مباحث فرهنگی است و همین حوزه هایی که من بخشی از آن را مطرح کردم.
وی در ادامه سخنانش بیان کرد: ضمن اینکه جایگاه مفاخر فرهنگی ما باید در برنامه ها مشخص باشد. مفاخر فرهنگی ما چه جایگاهی دارند؛ اعم از مفاخری که در طول تاریخ داشتیم و مفاخری که در حیات هستند و جزو میراث ما به شمار می آیند. از طرف دیگر بحث میراث معنوی مطرح است که باید مشخص شود نگاه آنها به این میراث چیست. به خصوص در بحث مذهبی و نگاهشان به ارزشهای دینی. علی القاعده کاندیداها در برنامه هایشان باید بیان کنند که چه نگاهی دارند و چگونه با مسائل مذهبی جامعه برخورد می کنند و مواجهه دارند.
لکزایی در مورد مناظره جمعه 10 خردادماه هم اذعان کرد: این برنامه به معنای واقعی کلمه مناظره نبود، چون کسی حرف دیگری را نقد نمی کرد. در واقع ارائه دیدگاه خودشان بود، البته در فرصت کوتاهی که شاید حتی فهرست مطالبشان هم گفته نمی شد.
وی با بیان اینکه از بخش تستی علی رغم اینکه ایراداتی داشت خوشم آمد، بیان کرد: به نظرم این بخش نشان می دهد که رویکرد کاندیداها چگونه است.
لکزایی تأکید کرد: علی القاعده این برنامه باید اشکالات و ایراداتی که داشت که مهمترین آن این بود که این بخش با اسم آن یعنی مناظره تطبیق نمی کرد. اگر می خواستند مناظره ای صورت بگیرد باید دیدگاه های کاندیداها با هم مواجه شود. حداقل باید یک پرسش کلیدی مطرح می شد که قصد دارند تورم را چگونه در جامعه حل کنند و این را به بحث می گذاشتند و هر کدام بحثی را ارائه می کرد و دیگران نقد می کردند. یا در مورد مباحث مهم کشور مانند مسکن و اشتغال. اگر یک محور مورد بحث قرار می گرفت و همه کاندیداها راجع به آن صحبت می کردند بهتر بود. مسلما مناظره محل رأی و تضارب آراست، اما در این برنامه خبری از این نبود.