مدیر گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری بین المللی قرآنی ایکنا با بیان اینکه ما ترسی از داعش و جریانهای تکفیری نداریم، گفت: ما نگران ارائه یک تفسیر از اسلام هستیم که تنها خشونت و افراط را نشان میدهد و بهگونهای اسلام را معرفی میکند که همه را از اسلام متنفر میکند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
شریف لکزایی، مدیرگروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)،
با اشاره به شکلگیری گروههای افراطی و پیشینه تفکرات انحرافی در اسلام
گفت: در دورهای که حضرت رسول(ص) در قید حیات بودند با برخی تفکرات تند و
انحرافی مواجه بودند که آنها را کنترل میکردند.
وی افزود: به عنوان مثال در حوزه سبک زندگی عدهای قید مادیات و زندگی و تنعمات دنیوی و زن و فرزند را میزدند تا عبادت کنند که اینگونه تفکر از سوی پیامبر نهی میشد؛ چرا که مورد پسند خداوند و دین نبود.
مدیرگروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی با بیان اینکه زندگی فردی و اجتماعی مقتضیاتی دارد که باید رعایت شود، اظهار کرد: همانطور که در زندگی فردی نیاز به تعادل و اعتدال و رفتاری دور از افراط و تفریط و توازن دارند، در حوزه سبک زندگی اجتماعی نیز نیاز است که از این تعادل بهره برده شود.
لک زایی با اشاره به تأثیر نوع نگاه به آموزههای دینی گفت: دیدگاه ما نسبت به نوع تفسیر قرآن بر نگرش ما مؤثر است؛ همچنین قرآن در کنار روایات میتواند تعادلبخش باشد و توازن ایجاد کند، از طرفی اکتفا به یکی از آنها باعث به وجود آمدن انحراف میشود.
وی افزود: پیامبر اکرم(ص) فرمودند «اگر روایتی مخالف با قرآن باشد به دیوار بکوبید»، بنابراین اگر روایت و حدیثی مخالف با قرآن بود نمیتواند مورد قبول جامعه باشد.
مدیرگروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی با طرح این مسئله که تفاوت اسلامی که از سوی ایران توسعه مییابد با اسلامی که از سوی طالبان و داعش معرفی میشود، چیست؟ اظهار کرد: اسلامی که از سوی ایران مطرح میشود جنبه تعادلی دارد؛ ما متفکران و فیلسوفانی داریم که توانستهاند این آموزهها را با آن فضای معرفتی عمیق و گسترده به گونهای ارائه دهند که راه افراط و تفریط بسته شود بنابراین ما نیاز به نگرشی خردمندانه، عقلانی و به تعبیر صحیحتر فلسفی داریم.
لک زایی افزود: اگر نگاه عقلانی و خردمندانهای ارائه نشود با اسلام داعشی و تکفیری مواجه هستیم که امروزه میبینیم از سوی غرب مطرح میشود و بسط و گسترش مییابد؛ چنین اسلامی مورد پسند رسول مکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) و متفکران اسلام نبوده است.
وی با بیان اینکه ما ترسی از داعش و جریانهای تکفیری نداریم، گفت: ما نگران ارائه یک تفسیر از اسلام هستیم که تنها خشونت و افراط را نشان میدهد و بهگونهای اسلام را معرفی میکند که همه را از اسلام متنفر میکند؛ شخصیتهایی همچون امام راحل، آیتالله مطهری و آیتالله جوادی آملی اسلامی را معرفی کرده و میکنند که حامی و پشتوانهاش انقلاب اسلامی است و در طول تاریخ تفکر شیعی آن را نمایندگی میکرده است؛ اسلامی که متعادل و متوازن و به دور از افراط و تفریط است، در حالیکه اسلامی که از سوی جریانهای تکفیری معرفی میشود فاقد از رفتارهای خردمندانه و عاقلانه است، بنابراین مشکلساز میشود.
لک زایی افزود: در مباحثی که از سوی بزرگان ما مطرح میشود بحث معرفت و معرفتآموزی و اهمیت علم و دانش جایگاه بالایی دارد؛ به عنوان مثال ملاصدرا بزرگترین معیار گناهان کبیره را این میداند که دیگران را از رسیدن به معرفت حق تعالی منحرف کنید و در واقع سد راه معرفتالله شوید.
مدیرگروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی با بیان اینکه جهل میتواند این کارکرد را ایجاد کند، گفت: خیلی از این حرکتها ناشی از ایجاد موانعی است که بر سر راه معرفت حق تعالی و معارف الهی، وحیانی، انسانی و اسلامی ایجاد شده و یا این است که عوامل ایجاد شده منجر به جهل شود، همانطور که امروز شاهد رفتارهای جاهلانه و به دور از عقلانیت هستیم.
وی با اشاره به عملکرد داعش در سرزمینهای اسلامی گفت: این گروه هرچند خود را منتسب به اسلام میکنند اما فطرت انسانها رفتار آنها را نمیپذیرد؛ اگر چیزی با فطرت انسانها در تعارض و تضاد باشد معلوم است که جایی از کار اشکال دارد و علامت سؤالهای زیادی را ایجاد میکند.
لک زایی گفت: از این رو هم تأکید بر علم و دانش و فلسفه و عقل و به کارگیری عقل و دوری از افراط و تأکید بر اعتدال میتواند در به حاشیه بردن افراط به ما کمک کند و هم رشد و ارتقای جوامع به لحاظ علم و دانش میتواند به این امر یاری رساند؛ چرا که جهل میتواند جوامع را به سمتی ببرد که نتیجهاش رفتارهای نامتعادل است.
وی در مورد نقش غرب در ایجاد افراط در جوامع اسلامی اظهار کرد: از موقعی که آمریکا به جوامع اسلامی وارد شده ما شاهد شکلگیری این جریانها هستیم؛ امروز نیز داعش محصول آمریکا و غرب است.
مدیرگروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی افزود: ممکن است رگههای جهالت در هر جایی وجود داشته باشد اما غیر از آن برای گسترش نیاز به پشتیبانی، جهتدهی، جریانسازی و حمایت دارد.
لک زایی خاطرنشان کرد: امروز رسانههای غرب یکی از بازوهای جریانساز گروههای تکفیری شدهاند و هر فیلم و تصویری که از سوی داعش تهیه میشود را به راحتی از رسانههای خود منعکس میکنند.
وی گفت: ابعاد حمایتی مالی، معنوی و هدایت سیاسی غرب و برخی کشورهای منطقهای از گروههای تکفیری روشن است همانطور که خودشان نیز مطرح کردهاند و یکدیگر را در حمایت از داعش متهم میکنند.
لک زایی با اشاره به زمینههای شکلگیری و گسترش جریانهای تکفیری اظهار کرد: بخشی از این زمینهها در آموزههایی است که معمولاً در برخی مراکز و نهادها تعلیم داده میشود که باید اصلاح شود و به سمت تعادل و توازن سوق پیدا کند؛ بخشی نیز مربوط به حمایتهای مالی و سیاسی غرب و برخی کشورهای منطقهای میشود.
مدیرگروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی با تأکید بر اینکه پشت صحنه و صحنهگردان جریانهای افراطی در کشورهای اسلامی رژیم صهیونیستی است، گفت: با توجه به تسلطی که بر رسانهها و ثروت دارند، توانستهاند به خوبی در این عرصه ورود پیدا کنند، هر چند خودشان حضوری در صحنه ندارند اما به نظر میرسد پشت همه اینها قرار گرفته و حاشیه امنی را برای خود ایجاد کرده است.
لک زایی افزود: امروز لوله تفنگ داعش به سمت مسلمانان است و باید به این نکته توجه داشت که پول این تجهیزات از کجا میآید؛ سؤالاتی از این دست نیاز به تأمل دارد.