شریف لکزایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، به مناسبت ماه محرم در سلسله مباحثی با عنوان «سفر شهادت» که به همت ایکنا و به صورت ویدیویی تولید شده است به بیان نکاتی درباره دیدگاه امام موسی صدر درباره عاشورا و نهضت امام حسین(ع) پرداخته است که فیلم و متن جلسه دوم را میبینید و میخوانید؛
اگر قائل شدیم که امام موسی صدر، نگاه جامعی به واقعه عاشورا دارد شاید این پرسش مطرح شود که این روایت و نگاه امام موسی صدر به این واقعه، چه تمایزی با دیگر دیدگاهها و نظریاتی دارد که درباره عاشورا مطرح شده و این واقعه را تصویرسازی کرده است. من به چند مورد از این مباحث اشاره میکنم. یکی اینکه امام موسی صدر بر عنصر اصطلاح تأکید زیادی دارد و طبیعتا از همین منظر، این واقعه را مورد خوانش قرار میدهد. تأکید ایشان این است که هم فرد و هم جامعه اصلاح شود و طبیعتاً تحولی عظیم در جامعه مسلمان اتفاق بیفتد.
نکته دیگر اینکه این اصلاح و اصلاحگری هم عمدتا مبتنی بر تغییر و تحولات باطنی است که در وجود فرد و جامعه اتفاق میافتد بنابراین ما از یک تحول ظاهری صحبت نمیکنیم که یک سری مناسک و ظاهرگرایی در جامعه رواج پیدا کند بلکه افزون بر اینکه برخی مناسک در جامعه حضور و بروز دارد و لایههای دینی جامعه را مورد توجه قرار میدهد اما در کنار اینها باید برخی تحولات باطنی هم اتفاق بیفتد که بخشی از آن در حوزه اخلاق اتفاق میافتد.
از نظر امام موسی صدر، اگر بگوئیم یک جامعه، حسینی است طبیعتا اخلاق آن جامعه با جامعه غیرحسینی متفاوت است. جامعهای که به امام حسین(ع) وفادار است در آن دروغ و غیبت وجود ندارد بلکه نسبت به افرادی که با آنها تعامل داریم حُسن ظن وجود دارد. همه اینها میتواند یک جامعه اخلاقی را سر و سامان میدهد. منظور از اصلاح این است.
نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم این است که آنچه در اصلاحگری اهمیت دارد اراده و اختیار و آزادی انسان است. در اینجا انسان را بر اساس اراده خودش به سمت زندگی اخلاقی سوق میدهیم لذا چون اخلاق، دین و مباحثی از این دست تحمیلشدنی نیستند بنابراین امام موسی صدر در جامعه متنوعِ فرهنگی لبنان که سخن میگوید به این نکته توجه دارد که این انسان، خودش باید به نقطهای از فهم و درک برسد که این جامعه اخلاقی را سامان دهد.
نکته دیگری که در شمار درسآموزهایی است که ما از واقعه عاشورا در فرمایشات امام موسی صدر میبینیم مقابله با رژیم صهیونیستی است که دائماً به عنوان یک دشمن بیرونی، حملاتی را به جامعه لبنان و مخصوصا جنوب آن وارد میکند و طبیعتا ًنیاز است این جامعه مقاومت و جهاد کند تا واجد جامعهای امن و اخلاقی شود.
انتهای پیام