اخبار فرهنگی

خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: نیاز سنجی، دور اندیش بودن، آزاد اندیشی و طرح مسائل غامض با استفاده از منابع حکمت از جمله ویژگی هایی بود که طی گفتگوی خبرنگار مهر با فرزند شهید مطهری و معاون پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی مورد تأکید قرار گرفت، همایش حکمت مطهر نیز که دیروز برگزار شد بر ابعاد دیگری از شخصیت تأثیر گذار استاد تأکید کرد.

به گزارش خبرنگار مهر، فرزند شهید مرتضی مطهری با اشاره به احاطه و تسلط استاد مطهری به معارف و علوم اسلامی که زمینه ساده نویسی وی را فراهم کرده است، گفت: شهید مطهری همواره پس از نیاز سنجی جامعه مطالب خود را ارائه می کرد تا این مطالب بیشترین تأثیر را بر خواننده داشته باشند .

احاطه شهید مطهری به معارف اسلامی تأثیرگذاری آثار وی را افزایش داده است

دکتر علی مطهری استاد دانشگاه و فرزند شهید مرتضی مطهری در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: ساده نویسی و نیاز سنجی شهید مطهری از ویژگیهای آثار وی محسوب می شوند.  ساده نویسی وی به تسط استاد در مطالب باز می گردد، مطلبی که استاد تصمیم بر نوشتن آن می گرفت به قدری برای وی روشن بود که می توانست آن را به سادگی بیان کند. مسئله دوم روش شهید مطهری مبنی بر پرهیز از پیچیده نویسی  بوده که خواننده در بند الفاظ گرفتار نشود.

وی با اشاره به نیاز سنجی استاد شهید مرتضی مطهری، گفت: نیازسنجی وی هنری بوده که باعث می شده هیچگاه بی هدف نوشتن خود را آغاز نکند، بلکه به نیاز روز جامعه توجه می کرده و همواره خواستار اعمال بیشترین تأثیر بر خواننده آثار خود بود. بنابراین مشاهده می کنیم که هر کدام از آثار شهید مطهری درباره یکی از مشکلات فکری جامعه نوشته شده است.

دکترعلی مطهری تأکید کرد: علاوه بر نیازسنجی استاد مطهری، وی موضوعاتی را مورد توجه قرار داده که هیچگاه کهنه نمی شوند و در تمام زمانها از مسائل مطرح محسوب می شوند که در آن میان می توان به مسئله حجاب، نظام حقوق زن در اسلام و همچنین خدمات متقابل اسلام و ایران اشاره کرد.

دکتر مطهری در رابطه با کتابهایی که شهید مطهری برای قشر کودک و نوجوان نوشته اند، تصریح کرد: کتاب داستان راستان به نیت کودکان نوشته نشده است و با توجه به تأکیدی که بر سیره و روش اولیا دارد همه اقشار مخاطبان می توانند از آن استفاده کنند، اما بیان و نثر کتاب به قدری روشن است که مورد توجه کودکان و نوجوانان قرار گرفته است. شهید مطهری پس از فراگرفتن علوم و معارف اسلامی نوشتن را آغاز کرده که این امر باعث جذابیت بیشتر آثار وی شده است.

هنر شهید مطهری طرح مسائل غامض با استفاده از منابع حکمت بود

هنر شهید مطهری این بود که مسائل غامض را با استفاده از منابع حکمت طرح می کرد. فلسفه اسلامی در دنیای امروز حرف زیادی برای گفتن دارد منتهی ما باید این فلسفه را با زبان امروز به دنیا عرضه کنیم. بنابراین باید کارشناسانی که با مسائل جدید آشنا بوده و از طرفی هم مسلط به فلسفه و حکمت و معارف اسلامی باشند این امر را عملی کنند.

دکتر علی مطهری، استاد الهیات دانشگاه تهران و فرزند استاد شهید مطهری  درباب جایگاه فلسفه و عرفان اسلامی در نظام معرفتی معاصر با توجه به آرای استاد مطهری به خبرنگار مهر گفت : فلسه به معنای جهان شناسی و وجود شناسی،  اسلامی و غیر اسلامی  ندارد اما هر فلسفه ای تحت تاثیر شرایط محیطی و زمانی خاص خودش است و رنگ و بوی خاصی نیز دارد. این شرایط ممکن است متاثر از یک دین و یا یک فرهنگی باشد و به این دلیل ما فلسفه را فلسفه اسلامی و یا فلسفه مسیحی می نامیم.

وی افزود: بنابراین از این جهت مانعی نیست که از عنوان فلسفه اسلامی استفاده کنیم فلسفه اسلامی تنها بحث جهان شناسی نیست بلکه خودش را متعهد با دفاع از اسلام نمی داند اما چون معتقد است که اسلام با عقل هماهنگ است معتقد است که اگر انسان با معیار عقل پیش رود قاعدتا نتیجه همان خواهد بود که اسلام گفته است. با توجه به غنای فلسفه اسلامی که متاثر از معارف اسلامی بوده فلسفه در دنیای امروز حرف زیادی برای گفتن دارد و مباحثی مانند خداشناسی و عدالت و نبوت می توانند نظرات بدیعی ارائه کنند.

وی در پاسخ به این پرسش که همانطور که مطهری برای پاسخگویی به برخی از مسائل دنیای معاصر استفاده می کرد آیا فکر می کنید فلسفه اسلامی قابلیت این را دارد که به مسائل جدید پاسخ دهد، گفت : کلیات مسائل در فلسفه اسلامی هست ممکن است که مسائل جدید عینا در فلسفه اسلامی طرح نشده باشند اما ریشه ها و مبانی آن طرح شده اند. در واقع هنر شهید مطهری نیز این بود که مسائل غامض را با استفاده از منابع حکمت طرح می کرد. فلسفه اسلامی در دنیای امروز حرف زیادی برای گفتن دارد منتهی ما باید این فلسفه را با زبان امروز به دنیا عرضه کنیم. لذا کارشناسانی لازم است که با مسائل جدید آشنا باشند و از طرفی هم مسلط به فلسفه و حکمت و معارف اسلامی باشند تا بتوانند این کار را انجام دهند.

وی در ادامه این گفتگو به تبیین جایگاه عرفان در نظر استاد مطهری پرداخت و گفت : استاد عرفان را از نوع شناخت شهودی و مبتنی بر سیر و سلوک عملی‏ می دانست. لذا در نظر ایشان این عرفان از مرحله فهمیدن به منزل رسیدن و دیدن تکامل یافته، به مقام توحید درمراتب گوناگون نائل شود که عرفان را با توحید ناب و انسان کامل نسبتی تام و تمام می دید.

دکتر مطهری در ادامه اظهار داشت: تفسیری که از شاکله و شخصیت استاد شهید مطهری در اذهان خاص و عام وجود دارد، این است که او را شخصیت فلسفی و حکمی می ‏دانند و همین بعد وجودی استاد، ظهور بیشتری دارد و اکثر نوشته ‏ها و گفته ‏های آن‏ متفکر بزرگ نیز از خرد ورزی و عقل ‏گرایی او در تبیین اندیشه و بینش و حتی گرایش‏ های دینی حکایت می‏ کند.  بدیهی است ذهن و زبان و قلم استاد به تفکیک قلمرو و گستره هر کدام از فلسفه و عرفان و حکمت عقلی وشهودی به ‏طور کامل آشنا بود و التزام عملی استاد در رهاوردهای علمی‏ اش در امتیاز مقوله ‏های حکمی ـ عرفانی ‏کاملا مشهود است.

فرزند استاد شهید مطهری به روحیه عرفانی و گرایش‏ های سلوکی و درد سیر و سلوکی استاد شهید در لابه‏لای معارف فلسفی وعقلانی ‏اش اشاره کرد و گفت : این روحیه در آثار استاد پوشیده نمانده و فقط تفسیر تک ‏بعدی و تک‏ ساحتی از شخصیت علمی و عملی استاد نداشته ایم.

دکتر مطهری گفت : عرفانی که شهید مطهری از آن سخن می ‏گوید و در بطن و متن آموزه‏ های قرآنی و حدیثی و سنّت و سیره علمی وعملی معصومان‏علیهم السلام ریشه دارد و هماره فطرت انسان به چالش کشیده می ‏شود، تا تحقق ‏یابد شناخت آن نوع از عرفان رنگ و بوی دیگری دارد که به انسان درد خدا و درد خلق و گرایش به درون و برون را توأمان عنایت می ‏کند.

آزاداندیشی شهید مطهری بر مبنای نیازهای جامعه اسلامی ایران بود

معاون پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی با اشاره به اینکه استاد مطهری فرزند مکتب امام باقر و امام صادق ( علیهما السلام) بود و افتخار ایران اسلامی به شمار می رود، گفت: نهضت آزاد اندیشی و علمی استاد بر مبنای نیازهای جامعه اسلامی ایران بود و سیر و سلوک معنوی ایشان و همچنین بهره گیری از علوم مختلف در حوزه های علمی وی بسیار قابل توجه است.

حجت الاسلام سید جواد موسوی هوایی معاون پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: باید شخصیت مطهری، تکوین این شخصیت در فضای حوزه، دانشگاه و جامعه مورد توجه قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه ایشان فرزند حوزه و فرزند مکتب امام باقر(ع) و امام صادق (ع) است، تصریح کرد: سخت کوشی، سیر و سلوک معنوی در بهره گیری از علوم مختلف در حوزه های علمی او بسیار مورد توجه است؛ به طوری که امام خمینی (ره) نیز در این زمینه گفته است:" به اسلام عزیز تبریک می گویم که چنین فرزندی را تربیت کرده است."

حجت الاسلام سید جواد موسوی هوایی علاوه بر اشاره به ویژگیهای خاص شهید مطهری که در مکتوبات وی دیده می شود و شاگردان او به دقت علمی و آزادی علمی ایشان اشاره کردند، یاد آور شد: نهضت آزاد اندیشی و علمی او عمیق و با اخلاص و بر مبنای نیازهای جامعه اسلامی ایران در وجود ایشان شکل گرفته بود و به معنای الهی آن بود.

معاون پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی افزود: مطهری مبارزه علمی، فکری و فرهنگی می کرد. وی معتقد بود که انسان نباید هر چیزی را با توجه به آزاد اندیشی بپذیرد بلکه هر چیزی را باید با استدلهای عقلانی و عقلایی و با دفاع از مطلب خود قبول کند. مطلبی که برای بشریت علم نافع است که هم جامعه علمی باید به این مورد توجه کند و هم جامعه جهانی؛ چرا که علم نافع بسیار با اهمیت است و هم به فرد و هم به جامعه سود می رساند.

حجت الاسلام سید جواد موسوی هوایی با اشاره به اینکه دقت علمی شهید مطهری، آزاد اندیشی او، گستره مطالعات شهید مطهری در فضای علوم انسانی و دیگر علوم بسیار زیاد بود، گفت: به طوری که زمانی که از او درباره مطالعه می پرسند، پاسخ می دهد "من تا حد مرگ مطالعه می کنم." آیت الله مطهری به مسئله تقوا، رعایت حدود الهی در خانواده، جامعه، مراقبت از فرزندان، توصیه به تربیت آنها بسیار اهمیت قائل بود. هنگامی که از همسر ایشان پرسیده می شود که او در شبانه روز چه مدتی وضو نداشت پاسخ می دهد: "او تنها 20 دقیقه در شبانه روز وضو نداشت." چرا که اگر انسان پاک و دارای تطهیر درونی باشد، درهای حکمت به روی او گشوده می شود.

معاون پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی به زمان شناسی، مخاطب شناسی، دشمن شناسی شهید مطهری که بسیار دقیق، عالمانه و بر مبنای قرآن، سیره اهل بیت بود، اشاره کرد و گفت: آرمانهای امام با گوشت او عجین شده بود. همچون سیره اهل بیت رفتار و عمل می کرد، تصمیم می گرفت و حرف می زد. در این مسیر کسانی که نمی توانستند اندیشه های او را درک کنند، او را به شهادت رساندند.

برگزاری همایش حکمت مطهر

جایزه سالانه حکمت مطهر اعطا می شود

همایش حکمت مطهر صبح دیروز در سالن همایشهای بین المللی صدا و سیما و با حضور استادان، فرهیختگان و علما برگزار شد.

دبیر این همایش در سخنرانی افتتاحیه به تشریح فعالیتهای دبیرخانه دائمی همایش حکمت مطهر پرداخت و از اعطای جایزه سالانه حکمت مطهر در حوزه اندیشه دینی و برگزاری دومین همایش جهانی حکمت مطهر خبر داد.

سید حسن حسینی رئیس دانشکده صدا و سیما و دبیر همایش حکمت مطهر گفت: صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با ارائه برنامه های مختلف رادیویی و تلویزیونی ، تولید و اجرای چندین اثر هنری برگزاری نشستهای مختلف بخشی از رسالت خود را در راستای ترویج افکار و اندیشه های این متفکر ربانی انجام داده است.

شناسایی عوامل تأثیرگذار استاد مطهری ضروری است

حجت الاسلام محمد محمدیان رئیس دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها طی سخنرانی در همایش حکمت مطهر به مناسبت بزرگداشت استاد شهید مرتضی مطهری به ارائه گزارشی از جشنواره حکمت مطهردر دانشگاه ها پرداخت و چهار ویژگی اصلی از شخصیت تأثیر گذار استاد شهید را متذکر شد.

وی چهار ویژگی اصلی را به عنوان خصوصیات وی که موجبات تأثیرگذاری این استاد عالیقدر را فراهم کرده مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: شهید مطهری فقیه قرآنی بود و دین را از منبع اصلی آن می گرفت. نکته دوم که در شخصیت وی بارز است و عامل بقا و جاودانگی شخصیت وی محسوب می شود تزکیه است .

حجت الاسلام محمدیان به عنوان سومین ویژگی اصلی این شخصیت بزرگ آگاهی به زمان و اطلاع از افکار و جامعه و شناسایی نیازهای بالفعل جامعه توصیف کرد و به عنوان چهارمین شخصیت شهید مرتضی مطهری را سنگربان دین توصیف کرد و گفت: مطهری حافظ دین بود. وی از چنان غیرت دینی برخوردار بود که تا سرحد جان برای حفظ دین مایه گذاشت.

استاد مطهری دوراندیش و با مسائل روز به خوبی آشنا بود

فرزند شهید مرتضی مطهری دیگر سخنران این همایش بود که با اشاره به آگاهی آیت الله مطهری از رویدادها و حوادث روز به دور اندیشی این استاد شهید اشاره کرد و طرح مسائل فکری انقلاب اسلامی در دو ماه و نیم اول پیروزی جمهوری اسلامی از سوی شهید مطهری را مورد تأکید قرار داد.

دکتر علی مطهری، استاد الهیات دانشگاه تهران و فرزند استاد شهید مطهری در همایش سالانه حکمت مطهر به مناسبت بزرگداشت استاد مطهری با اشاره به حدیثی از امام صادق(ع) گفت: کسی که عالم به زمان باشد، حوادث مشتبه و گیج کننده به او هجوم نمی آورد، می توان شهید مطهری را مصداق این حدیث بدانیم، چرا که وی عالم به زمان خود بود و نبض حوادث زمانه را در دست داشت، آینده را پیش بینی می کرد و کارهای خود را براساس نوعی دور اندیشی انجام می داد.

دکتر مطهری تصریح کرد: استاد همواره شهادت را چنین تعریف می کرد که شهادت یعنی مرگ آگاهانه در راه هدف مقدس. اگر این دو عنصر در مرگ کسی وجود نداشته باشد نمی توان مرگ وی را شهادت دانست. شهادت آگاهانه صورت می گیرد و شهید از احتمال مرگ خود خبر دارد اما برای هدف مقدس خود ایستادگی و مقاومت می کند.

وی یادآور شد: در دو ماه و نیمی که شهید مطهری پس از پیروزی انقلاب در قید حیات بودند نیز به آینده توجه داشتند و مسائلی را که در آینده نزدیک برای انقلاب مطرح می شد را مورد بررسی قرار داد. شهید مطهری مسئله آزادی، دموکراسی، ولایت فقیه، نقش زن، تمام ابعاد استقلال از جمله فرهنگی و مکتبی را بررسی کرده و به صراحت بیان کرد که اگر انقلاب به عدالت اجتماعی عمل نکند شکست خواهد خورد و اگر ما به رویه حیات پیشین باز گردیم خداوند این نعمت را از ما خواهد گرفت.

نوشتن دیدگاه