نویسنده کتاب «توزیع و مهار قدرت در نظریه ولایت فقیه» اذعان کرد: ایشان در
بحث آزادی سعی می‌کند که از سویی دغدغه سازگاری و ناسازگاری آزادی را با
آموزه‌های دینی مورد توجه قرار دهد و به نوعی تلاش می‌کند که به یک مفهوم
اسلامی از آزادی دست پیدا کند و از سوی دیگر با توجه به پرسش‌ها و نیازهایی
که در جامعه وجود دارد، بر آن است که به یک تأثیرگذاری در سطوح اجتماعی هم
بپردازد؛ یعنی نیازها و خلأهای اجتماعی را هم پاسخ دهد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بحث بر سر آزادی در اندیشه شیعی با
اندیشه لیبرالی در هستی‌‌شناسی، انسان‌شناسی و معرفت‌شناسی متفاوت است؛
علامه جوادی آملی با توجه به آموزه‌های شیعی و مکتب حکمت متعالیه به تبیین
این مسئله پرداخته‌اند.
شریف لک‌زایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا)، ضمن بیان این مطلب در مورد جایگاه آزادی در اندیشه سیاسی آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی گفت: همواره در طول تاریخ و به خصوص در صد سال اخیر با مفهوم و بحث آزادی مواجه بودیم و دیدگاه‌های مختلفی در این باره مطرح شده و تحولات سیاسی ـ اجتماعی عمیقی به وجود آمده که رد پای بحث آزادی را در آن‌ها می‌توان دید.
وی با بیان این‌که بحث آزادی از مشروطه تا انقلاب اسلامی، پای ثابت تحولات بوده است، افزود: از همین منظر و با توجه به این شرایط اجتماعی و سیاسی که وجود داشت، نوعاً اندیشمندان ما به این سمت حرکت کردند که این مفهوم و مسئله تبیین شود.
مؤلف کتاب «آزادی سیاسی در اندیشه آیت‌الله مطهری و آیت‌الله بهشتی» اظهار کرد: اندیشمندان و متفکران مسلمان ما هم افزون بر این‌که به قصد تبیین این مسئله وارد شدند و کار کردند، از زوایه نسبت و سازگاری و ناسازگاری مفهوم و بحث آزادی با دیدگاه‌های دینی و آموزه‌های دینی هم دغدغه داشتند و این بحث را از این منظر نیز دنبال کردند.
لک‌زایی در ادامه سخنانش در بیان دیدگاه آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی در این مورد اظهار کرد: به نظر می‌رسد آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی هم به همین نسبت وارد این مسئله شدند و این بحث، یکی از دغدغه‌های فکری ایشان بوده است؛ بنابراین به این بحث توجه کرده است و به نوعی به نظر می‌رسد چون متوجه بوده‌اند که این بحث، مسئله و مشکلی در جامعه ماست می‌آیند و به مسئله آزادی توجه می‌کنند و ابعاد مختلف بحث را بررسی و تبیین می‌کنند.
نویسنده کتاب «آزادی و دانش» با اشاره به این‌که برای شناخت جایگاه آزادی در اندیشه سیاسی آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی باید منظر و مشرب فکری ایشان را در نظر بگیریم، گفت: مسئله آزادی برای ایشان مسئله، مشکل و دغدغه بوده که ایشان وارد این بحث شدند که آن‌را در جامعه ما تبیین کنند؛ به‌خصوص در سازگاری و ناسارگاری و تبیین آن از منظر دینی و یک متفکر شیعی که در جامعه ایران زندگی می‌کنند و علی‌الخصوص بعد از انقلاب اسلامی و با توجه به مباحثی که در قانون اساسی مطرح شده است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اذعان کرد: این بحث را هم این گونه می‌توان مطرح کرد که به هر حال فقدان اجماع بر سر آزادی عمدتاً به مبانی انسان‌شناسی صاحب‌نظران بر می‌گردد؛ یعنی آن طور که از طرف اندیشمندان و متفکران و صاحب‌نظران مطرح میشود، در خود مفهوم اختلافاتی وجود دارد که می‌توان در مفهوم آن مناقشه کرد. به هر حال یک فرد، انسانی و عاملی که می‌‌خواهد از یک سری قیود و موانع آزاد شود برای این‌که به نتیجه‌ای برسد.
مؤلف کتاب «آزادی» در ادامه سخنانش تصریح کرد: این مفهوم کلی است که از آزادی ارائه میشود؛ «الف» آزاد از «ب» است برای این‌که به «ج» برسد یا «ج» بشود، عمدتاً به نظرم می‌رسد که در این مفهوم کلی از آزادی متفکران ما خیلی دغدغه‌ای ندارند که به هر حال إن قلت و بهانه‌جویی کنند، این در واقع نتایجی است که در بحث آزادی اتخاذ میشود و به خصوص در حوزه اجتماعی، عینی و عمومی، مأخوذ از مباحث انسان‌شناسی است.
وی افزود: همین جاست که می‌توان گفت دیدگاه علامه جوادی آملی و متفکران مسلمان از دیدگاه فردی که قائل به مبانی اومانیسم است یا در حوزه لیبرال دموکراسی تنفس می‌کند، متفاوت است.
نویسنده کتاب «بررسی تطبیقی نظریه‌های ولایت فقیه» تصریح کرد: در واقع بحث بر سر این است که این‌جا حوزه مادی و معنوی یا ساحت مادی و معنوی انسان و هستی‌‌شناسی و حتی انسان‌شناسی و معرفت‌شناسی جامع و مرکبی لحاظ میشود، در صورتی که در فضای اندیشه‌‌ای رقیب چنین نگاهی وجود ندارد یا نگاه فقط در ساحت‌های مادی خلاصه میشود، به این دلیل است که از این منظر تفاو‌ت‌ها خود را نشان می‌دهد.
لک‌زایی گفت: آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی با توجه به آموزه‌های دینی شیعی و با توجه به این‌که اندیشه خود را در قالب مکتب فکری و فلسفی حکمت متعالیه ارائه می‌کنند، از آن چیزی که در فضاهای فکری رقیب حاکم است، متفاوت می‌اندیشند.
نویسنده کتاب «توزیع و مهار قدرت در نظریه ولایت فقیه» اذعان کرد: ایشان در بحث آزادی سعی می‌کند که از سویی دغدغه سازگاری و ناسازگاری آزادی را با آموزه‌های دینی مورد توجه قرار دهد و به نوعی تلاش می‌کند که به یک مفهوم اسلامی از آزادی دست پیدا کند و از سوی دیگر با توجه به پرسش‌ها و نیازهایی که در جامعه وجود دارد، بر آن است که به یک تأثیرگذاری در سطوح اجتماعی هم بپردازد؛ یعنی نیازها و خلأهای اجتماعی را هم پاسخ دهد.
این محقق و مدرس دانشگاه تأکید کرد: شاید بتوان این گونه گفت وقتی آزادی در اندیشه آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی دغدغه است، ایشان در واقع به دنبال این دو کار هستند تا این دو نگاه و بحث را پیگیری کنند که یکی ناظر به ابعاد نظری است و یکی هم ناظر به ابعاد عملی است و بدین ترتیب ایشان دو منظر عمل و نظر را مورد توجه قرار می‌دهند.
شریف لک‌زایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا)، ضمن بیان این مطلب در مورد جایگاه آزادی در اندیشه سیاسی آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی گفت: همواره در طول تاریخ و به خصوص در صد سال اخیر با مفهوم و بحث آزادی مواجه بودیم و دیدگاه‌های مختلفی در این باره مطرح شده و تحولات سیاسی ـ اجتماعی عمیقی به وجود آمده که رد پای بحث آزادی را در آن‌ها می‌توان دید.
وی با بیان این‌که بحث آزادی از مشروطه تا انقلاب اسلامی، پای ثابت تحولات بوده است، افزود: از همین منظر و با توجه به این شرایط اجتماعی و سیاسی که وجود داشت، نوعاً اندیشمندان ما به این سمت حرکت کردند که این مفهوم و مسئله تبیین شود.
مؤلف کتاب «آزادی سیاسی در اندیشه آیت‌الله مطهری و آیت‌الله بهشتی» اظهار کرد: اندیشمندان و متفکران مسلمان ما هم افزون بر این‌که به قصد تبیین این مسئله وارد شدند و کار کردند، از زوایه نسبت و سازگاری و ناسازگاری مفهوم و بحث آزادی با دیدگاه‌های دینی و آموزه‌های دینی هم دغدغه داشتند و این بحث را از این منظر نیز دنبال کردند.
لک‌زایی در ادامه سخنانش در بیان دیدگاه آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی در این مورد اظهار کرد: به نظر می‌رسد آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی هم به همین نسبت وارد این مسئله شدند و این بحث، یکی از دغدغه‌های فکری ایشان بوده است؛ بنابراین به این بحث توجه کرده است و به نوعی به نظر می‌رسد چون متوجه بوده‌اند که این بحث، مسئله و مشکلی در جامعه ماست می‌آیند و به مسئله آزادی توجه می‌کنند و ابعاد مختلف بحث را بررسی و تبیین می‌کنند.
نویسنده کتاب «آزادی و دانش» با اشاره به این‌که برای شناخت جایگاه آزادی در اندیشه سیاسی آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی باید منظر و مشرب فکری ایشان را در نظر بگیریم، گفت: مسئله آزادی برای ایشان مسئله، مشکل و دغدغه بوده که ایشان وارد این بحث شدند که آن‌را در جامعه ما تبیین کنند؛ به‌خصوص در سازگاری و ناسارگاری و تبیین آن از منظر دینی و یک متفکر شیعی که در جامعه ایران زندگی می‌کنند و علی‌الخصوص بعد از انقلاب اسلامی و با توجه به مباحثی که در قانون اساسی مطرح شده است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اذعان کرد: این بحث را هم این گونه می‌توان مطرح کرد که به هر حال فقدان اجماع بر سر آزادی عمدتاً به مبانی انسان‌شناسی صاحب‌نظران بر می‌گردد؛ یعنی آن طور که از طرف اندیشمندان و متفکران و صاحب‌نظران مطرح میشود، در خود مفهوم اختلافاتی وجود دارد که می‌توان در مفهوم آن مناقشه کرد. به هر حال یک فرد، انسانی و عاملی که می‌‌خواهد از یک سری قیود و موانع آزاد شود برای این‌که به نتیجه‌ای برسد.
مؤلف کتاب «آزادی» در ادامه سخنانش تصریح کرد: این مفهوم کلی است که از آزادی ارائه میشود؛ «الف» آزاد از «ب» است برای این‌که به «ج» برسد یا «ج» بشود، عمدتاً به نظرم می‌رسد که در این مفهوم کلی از آزادی متفکران ما خیلی دغدغه‌ای ندارند که به هر حال إن قلت و بهانه‌جویی کنند، این در واقع نتایجی است که در بحث آزادی اتخاذ میشود و به خصوص در حوزه اجتماعی، عینی و عمومی، مأخوذ از مباحث انسان‌شناسی است.
وی افزود: همین جاست که می‌توان گفت دیدگاه علامه جوادی آملی و متفکران مسلمان از دیدگاه فردی که قائل به مبانی اومانیسم است یا در حوزه لیبرال دموکراسی تنفس می‌کند، متفاوت است.
نویسنده کتاب «بررسی تطبیقی نظریه‌های ولایت فقیه» تصریح کرد: در واقع بحث بر سر این است که این‌جا حوزه مادی و معنوی یا ساحت مادی و معنوی انسان و هستی‌‌شناسی و حتی انسان‌شناسی و معرفت‌شناسی جامع و مرکبی لحاظ میشود، در صورتی که در فضای اندیشه‌‌ای رقیب چنین نگاهی وجود ندارد یا نگاه فقط در ساحت‌های مادی خلاصه میشود، به این دلیل است که از این منظر تفاو‌ت‌ها خود را نشان می‌دهد.
لک‌زایی گفت: آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی با توجه به آموزه‌های دینی شیعی و با توجه به این‌که اندیشه خود را در قالب مکتب فکری و فلسفی حکمت متعالیه ارائه می‌کنند، از آن چیزی که در فضاهای فکری رقیب حاکم است، متفاوت می‌اندیشند.
نویسنده کتاب «توزیع و مهار قدرت در نظریه ولایت فقیه» اذعان کرد: ایشان در بحث آزادی سعی می‌کند که از سویی دغدغه سازگاری و ناسازگاری آزادی را با آموزه‌های دینی مورد توجه قرار دهد و به نوعی تلاش می‌کند که به یک مفهوم اسلامی از آزادی دست پیدا کند و از سوی دیگر با توجه به پرسش‌ها و نیازهایی که در جامعه وجود دارد، بر آن است که به یک تأثیرگذاری در سطوح اجتماعی هم بپردازد؛ یعنی نیازها و خلأهای اجتماعی را هم پاسخ دهد.
این محقق و مدرس دانشگاه تأکید کرد: شاید بتوان این گونه گفت وقتی آزادی در اندیشه آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی دغدغه است، ایشان در واقع به دنبال این دو کار هستند تا این دو نگاه و بحث را پیگیری کنند که یکی ناظر به ابعاد نظری است و یکی هم ناظر به ابعاد عملی است و بدین ترتیب ایشان دو منظر عمل و نظر را مورد توجه قرار می‌دهند.